Σελίδες

Και οι αρχαίοι είχαν το ΕΣΥ τους


Επιγραφές δίνουν πληροφορίες για τους γιατρούς, το σύστημα Υγείας και το ιατρικό «μνημόνιο» της αρχαιότητας
Και οι αρχαίοι είχαν το ΕΣΥ τους

 Δημόσιοι γιατροί και δημόσια φαρμακεία, αρχίατροι, προσωπικοί γιατροί και υψηλές αμοιβές. Και από την άλλη, δημόσια αξιώματα, τιμητικά προνόμια και οικονομικές διευκολύνσεις για τους γιατρούς που διακρίνονταν για τις ικανότητες και την προσφορά τους. Ολα αυτά στο μακρινό παρελθόν. Αποδεικνύεται έτσι για μία ακόμη φορά πόσο κοντά μας είναι.

Η απόδειξη βρίσκεται στο ονομαστό Ασκληπιείο της αρχαιότητας στην Κω, όπου ένα σύνολο επιγραφών μιλάει εύγλωττα ........

ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ ΒΙΒΛΙΟ

ΙΠΠΑΡΧΟΣ Ο ΡΟΔΙΟΣ

περ.190 π.Χ. - 120 π.Χ.   O πατέρας της αστρονομίας



Ίππαρχος είναι ο εφευρέτης του Αστρολάβου, (όργανο με τη βοήθεια του οποίου μέτρησε τις συντεταγμένες των αστέρων). Τελειοποίησε τη Διόπτρα, (όργανο που του επέτρεψε την εκτίμηση της φαινόμενης διαμέτρου Ηλίου και Σελήνης, την απόσταση και το πραγματικό μέγεθός τους). Επίσης τελειοποίησε παλαιότερα όργανα όπως ήταν ο Γνώμων, το Ηλιοτρόπιο ή «Σκιάθηρον», το Ηλιωρολόγιο, το Καθετίον, την Κλεψύδρα, τους "Κρίκους", τη Στερεά σφαίρα και το Υδρολόγιο.

Μελετώντας κανείς τους αρχαίους επιστήμονες μένει έκθαμβος από τις γνώσεις τους και συγχρόνως αναρωτιέται γιατί και πώς καταστράφηκαν τα έργα τους. Τα λιγοστά σπέρματα της σοφίας τους που γλύτωσαν από τους ζηλόφθονες βαρβάρους, μπήκαν σε νάρκωση για να ξυπνήσουν συνειδήσεις μόλις πριν δύο-τρεις αιώνες. Έτσι δόθηκε πάλι το εμπύρευμα για τη συνέχιση της...............ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

Κλασικά επιτύμβια ανάγλυφα από την Αμφίπολη και την περιοχή της






Παναγιώτης Κωνσταντινίδης
Αρχαιολόγος

Κατά τη διάρκεια του 4ου αι. π.Χ., με την επεκτατική πολιτική του Φιλίππου Β´ το μακεδονικό κράτος καταλαμβάνει την περιοχή της ανατολικής Μακεδονίας και μαζί με αυτή την αθηναϊκή αποικία της Αμφίπολης (ίδρυση 437 π.Χ.)  [σημ. 1]. Η παραγωγή επιτύμβιων γλυπτών των εργαστηρίων της πόλης κατά το τελευταίο τέταρτο του 5ου αι. π.Χ. και τον 4ο αι. π.Χ. έχει ισχυρό αττικό χαρακτήρα και δεν επηρεάζεται από την όψιμη ενσωμάτωση της πόλης στο μακεδονικό κράτος στα μέσα του 4ου αι. π.Χ. (358/7 π.Χ.). Βέβαιο πρέπει να θεωρηθεί το γεγονός ότι οι γλύπτες των πρώτων εργαστηρίων της πόλης ήρθαν από την Αττική. Τα πρώτα αυτά εργαστήρια της Αμφίπολης συγχωνεύουν την αττική τέχνη με την ιωνική παράδοση του βορειοελλαδικού χώρου. Αν στις παλαιότερες επιτύμβιες στήλες μπορεί να διακρίνει κανείς κάποια μακρινή επίδραση ιωνικών εργαστηρίων [σημ. 2], σε αυτές του 4ου αι. π.Χ. η κοινή αττική γλώσσα έχει πια κυριαρχήσει [σημ. 3], μολονότι ούτε οι πρώτες ούτε οι δεύτερες είναι έργα που ξεπερνούν τα όρια μιας μέτριας τέχνης, ικανής να προσφέρει μνημεία χαμηλής ποιότητας για τις ταφικές απαιτήσεις των κατοίκων της σημαντικής αυτής πόλης [σημ. 4].
Από την πόλη της Αμφίπολης, έως σήμερα, μας είναι γνωστές μόλις δύο επιτύμβιες στήλες με ανάγλυφη διακόσμηση του 5ου αι. π.Χ., που θεωρούνται έργα του ίδιου εργαστηρίου. Βρέθηκαν στα όρια μεταξύ ελληνιστικού και κλασικού νεκροταφείου της πόλης [σημ. 5]. Η πρώτη είναι μια επιτύμβια στήλη με παράσταση γενειοφόρου άνδρα, που χρονολογείται......

Ενας Απόλλωνας για τη Θήβα



Ανασκαφή στο λόφο του Ισμηνίου
Ενας Απόλλωνας για τη Θήβα
Εναν χώρο με μεγάλη αρχαιολογική σημασία, ο οποίος έχει ανασκαφεί ελάχιστα ως σήμερα, τον λόφο του Ισμηνίου στη Θήβα πρόκειται να ερευνήσει ομάδα ελλήνων και αμερικανών επιστημόνων με έναρξη από φέτος τον Ιούνιο.

Το έργο θα ξεκινήσει με μία σειρά μη - επεμβατικών γεωφυσικών δοκιμών πάνω και δίπλα στο λόφο, που πήρε το όνομα του από τον Ισμήνιο Απόλλωνα, την έκφανση του Ολυμπίου Απόλλωνα, που λατρευόταν στη Θήβα. Επικεφαλής θα είναι οι καθηγητέςΣτέφανι Λάρσον και Κέβιν Ντέιλι του Πανεπιστημίου Μπάκνελ των Ηνωμένων Πολιτειών και ο Δρ Βασίλης Αραβαντινός προϊστάμενος της Θ΄ Εφορείας Αρχαιοτήτων και διευθυντής του Αρχαιολογικού Μουσείου Θηβών.

«Η σημασία του Ισμηνίου είναι μεγάλη, γιατί αρχαίες πηγές ..........

ΤΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΘΗΒΑΣ

Ευρήματα πρόσφατης ανασκαφής ενός σημαντικού ανακτόρου στο εσωτερικό της μυκηναϊκής ακρόπολης














Τμήμα μεγάλου λουτήρα, όπως βρέθηκε επάνω στο δάπεδο του κεντρικού δωματίου


Χρυσή ψήφος που έχει σχήμα άνθους παπύρου, ένα χάλκινο εγχειρίδιο με χρυσά καρφιά, σφραγιδόλιθος από στεατίτη με παράσταση αλόγου, δύο πήλινα πλακίδια με γραπτή διακόσμηση και οπές ανάρτησης, σπαράγματα τοιχογραφιών, ένας μεγάλος λουτήρας με το αποτύπωμα καμένου καλαθιού στο πλάι του αλλά και πλήθος κεραμικής, κυρίως κύλικες και κύπελλα που συνηθίζονταν στα συμπόσια: Ολα ευρήματα πρόσφατης ανασκαφής ενός σημαντικού ανακτορικού κτιρίου στο εσωτερικό της μυκηναϊκής ακρόπολης της Θήβας, τα οποία παρουσιάσθηκαν χθες το βράδυ στο...

Οι Μακεδόνες δημιούργησαν το τσιμέντο τρεις αιώνες πριν τους Ρωμαίους





Κομμάτια από τους ωραιότερους αρχαίους θησαυρούς της Ελλάδας εκτίθενται στο βρετανικό Μουσείο Ασμόλεαν της Οξφόρδης (Oxford's Ashmolean Museum), μάλιστα, ορισμένα από αυτά δεν τα έχουν δει ούτε οι Έλληνες.
Ανακαλύφθηκαν σε ένα βασιλικό συγκρότημα που ανήκει στο Μέγα Αλέξανδρο και τον πατέρα του Φίλιππο.
Οι αρχαιολόγοι επισημαίνουν ότι οι Μακεδόνες του Αλεξάνδρου δεν ήταν μόνον μεγάλοι πολεμιστές αλλά  πρωτοτυπούσαν και στις κατασκευαστές κτιρίων.
Η αρχαιολόγος Αγγελική Κοτταρίδη είναι αποκαλυπτική:
Οι πρόσφατες αναλύσεις των οικοδομημάτων στην Βεργίνα, δείχνουν ότι οι Μακεδόνες είχαν δημιουργήσει το τσιμέντο τρεις αιώνες πριν κατακτήσουν την περιοχή οι Ρωμαίοι  οι οποίοι, μάλιστα, αδίκως,  θεωρήθηκαν ως ‘πατέρες’ του υλικού αυτού, όπως αναφέρει το BBC.
Tο σκυρόδεμα (τσιμέντο)  χρησιμοποίησαν για πρώτη φορά οι Ρωμαίοι τον πρώτο αιώνα μ.Χ.

ΤΑ ΧΡΥΣΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΧΛΟΗΣ ΒΕΛΕΣΤΙΝΟΥ


Χρυσά ευρήματα στη Χλόη
Πολύ σημαντικά ευρήματα, όπως χρυσά κοσμήματα, σιδερένια όπλα, αγγεία και διάφορα ακόμη πολύτιμα αντικείμενα, τα οποία βλέπουν για πρώτη φορά το φως της δημοσιότητας μέσω του «Τ»,  περιείχαν οι θολωτοί τάφοι που αποκαλύφθηκαν στην περιοχή της Χλόης Βελεστίνου και συγκαταλέγονται μεταξύ των αρχαίων μνημείων της περιοχής μας, που θα αναδειχθούν στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ. Τα αρχαιολογικά δεδομένα που προκύπτουν από τα συγκεκριμένα μνημεία, σκιαγραφούν με έντονες πινελιές μια σειρά πολύ σημαντικών ευρημάτων, τα οποία δίνουν πληροφορίες για τα ταφικά έθιμα αλλά και την γενικότερη πρακτική που επικρατούσε στον 10ο, 9ο και 8ο αιώνα π.Χ. Τα πλούσια κτερίσματα που έχουν ανακαλυφθεί,  αρκετά από τα οποία κοσμούν ήδη τις προθήκες του Αρχαιολογικού Μουσείου Βόλου, προσελκύουν το ενδιαφέρον των επισκεπτών.
 
Οι θολωτοί τάφοι που ανακαλύφθηκαν στην Χλόη Βελεστίνου, ανήκουν σε ........

ΘΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ



  1. Μακεδονικά έθιμα
  2. Μακεδονική πόλις από της εμφανίσεως μέχρι των χρόνων του Μεγάλου Κωνσταντίνου
  3. Άγνωστα τοπογραφικά Θεσσαλονίκης
  4. Οι Τσαμπλάκωνες στην Θεσσαλονίκη
  5. Η πειρατεία στα παράλια της Μακεδονίας
  6. Ορφέας
  7. Λείβηθρα ο τάφος του Ορφέα
  8. Κομπολόϊ Σκοτίνας - Πιερία
  9. Ο πιθεών και η λειτουργία του
  10. Θέση "Ντουβάρι" Πιερίας
  11. Ορφεύς Λειβήθρων
  12. Σέρρες μυθολογία - αρχαϊκοί χρόνοι
  1. Ο Μέγας Αλέξανδρος
  2. Οι πόλεις του Μεγάλου Αλεξάνδρου
  3. Μέγας Αλέξανδρος πορεία προς την αποθέωση
  4. Βυζαντινή Μακεδονία 324-1025
  5. Διαλεκτικά Μακεδονίας
  6. Λέξεις Μακεδονικών επιγραφών
  7. Αρχαία μεταλλουργία του Παγγαίου
  8. Τα αμπελουργικά
  9. Τα οινουργικά
  10. Κατασταμνισμένος οίνος
  11. Η πηγή Αθηνάς
  12. Αγία Σοφία Θεσσαλονίκης, αποκατάσταση διάκοσμου

ΠΕΡΙΠΛΟΥΣ ΙΒΗΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΝΟΤΙΑΣ ΓΑΛΛΙΚΗΣ


ΟΛΟΣ Ο ΚΟΣΜΟΣ ΕΛΛΗΝΕΣ 


Για τον Όμηρο, η ευρύστερνη Γη περιβάλλεται παντού γύρω από τον Ωκεανό, το θεϊκό ποτάμι, και είναι επίπεδη και στρογγυλή, παρόλο που ο ποιητής γνωρίζει -όπως εύστοχα παρατηρεί ο Στράβων-ότι τα πλοία χάνονται πλέοντας στη θάλασσα πρώτα ως προς το πάνω μέρος τους κι έπειτα ως προς το κάτω. Ο Όμηρος επίσης λέει ότι, αν μπει κανείς στον ωκεανό και κατευθυνθεί προς τα βόρεια, θα συναντήσει τους Κιμμέριους, η χώρα των οποίων είναι καλυμμένη από σκοτάδι και συννεφιά. Γι' αυτό άλλωστε ο άνεμος που φυσάει από εκεί ονομάζεται από τον ζόφο της δύσης Ζέφυρος. Γνωρίζει όμως και την Ιταλία, αφού αναφέρει την πόλη Τεμμέση και τους Σικελούς, τη Σικελία και τη Σικανία (με το άλλο της όνομα, στην Οδύσσεια). Ξέρει ακόμη τον Ίστρο/Δούναβη ποταμό και τους Μυσούς, που ζουν κοντά σ' αυτόν, όπως κι εκείνους της Μικράς Ασίας, όπως ξέρει και τον Εύξεινο Πόντο και τους Κόλχους. Μάλιστα τοποθετεί τη Μήδεια στην Αία, κοντά στον Καύκασο, και τη θεία της Κίρκη, σπουδαία μάγισσα σαν εκείνη, στην Αιαίη, κάπου πέρα από την Ιταλία προς τον Ωκεανό.
Γνωρίζει καλά τη Μικρά Ασία επίσης ο ποιητής, ως τον Νότο της, στον Κιλικιακό Ταύρο, όπου και τα όρη των Σολύμων, που μνημονεύει. Ξέρει επιπλέον τη Φοινίκη και τους Φοίνικες, τους Ερεμβούς, δηλαδή τους Άραβες, τους Αιγυπτίους και τη χώρα τους, όπως και τη Λιβύη, ενώ διαιρεί στα δύο τους Αιθίοπες (σε ανατολικούς και δυτικούς). Γνωρίζει τις Θήβες της Αιγύπτου και σε αντιδιαστολή προς τις εφτάπυλες Θήβες της Βοιωτίας, βάζει τον Αχιλλέα να παρουσιάζει εκείνες ως εκατομπύλες.
Όσον αφορά τους μυθικούς τόπους στους οποίους περιπλανήθηκε ο Οδυσσέας συναντώντας απίθανους λαούς και ανθρώπους, ο Στράβων χρησιμοποιεί τα λόγια του Πολυβίου για όσους παίρνουν κατά γράμμα τον ποιητή: «τότε θα μάθει κάποιος πού περιπλανήθηκε ο Οδυσσέας, όταν ανακαλύψει και τον σκυτοτόμο ο οποίος έραψε τον ασκό των ανέμων».
Ήδη από τους Αλεξανδρινούς χρόνους υπήρχαν σφαίρες, δηλαδή...........ΕΔΩ 

ΑΡΚΑΔΕΣ ΚΑΙ ΚΩΜΩΔΙΑ


….ή από πού κρατάει η σκούφια 
του Διονύσου

Γεωργία Δάλκου - Φιλόλογος


«Μή μοι φθονήση τ’ ἄνδρες Ἑλλήνων ἄκροι, Εἰ πτωχός ὤν τέτλη κ’ ἐν ἐσθλοῖσιν λέγειν»

 Ευριπίδου «Τήλεφος»               
«Ἡ σατυρική δέ ἀπό των σατύρων ἐκλήθη τήν τῶν εὑρόντων αὐτήν ἤτοι γεωργῶν και εὐτελῶν ἀνθρώπων»
 (Τζέτζη, σχολ. στον Λυκόφρονα, Ι,254 Μ)


Η μεταξύ «εσθλοῦ» και «εὐτελοῦς» σχέση δεν είναι δεδομένη. Συχνά έρχονται τα πάνω κάτω, ή χάμου, για να μιλήσουμε τη γλώσσα των χαμουτζήδων, οι οποίοι, πάντως, λέγοντας «χάμου» μπορούν να συνενοηθούν άριστα και με τον Όμηρο που λέει «χαμαί». Φαίνεται μάλιστα ότι οι ευτελείς, οι επί χαμαιστρώτου κλίνης κατακλινόμενοι, που κοιμούνται δηλαδή κατά γης, μπορούν ευκολότερα να ακούσουν μέσα από τους πόρους του χώματος τους ήχους του παρελθόντος, οι οποίοι φιμώνονται εκεί όπου επικρατεί η βασιλεία της ασφάλτου. Στην επικράτεια της ασφάλτου κανένας θεός πια δεν μπορεί να «πτύσει χαμαί» και να πλάσει ανθρώπους που θα ‘χουν τη σύσταση του χώματος- της γης- που τους γέννησε.

Έτσι, το δυστύχημα της «καθυστέρησης» προβάλλει ως προτέρημα, τουλάχιστον στη συνείδηση εκείνων που ψάχνουν να βρουν από ποιου είδους ρίζες αναβλάστησαν, που αναζητούν με άλλα λόγια να γνωρίσουν τον εαυτό τους και τον κόσμο γύρω τους.

Οι Αρκάδες, λοιπόν, λέει ο μύθος προήλθαν από τον Πελασγό που τον γέννησε η μαύρη γη πάνω στα Αρκαδικά βουνά, με την αποστολή να δημιουργήσει το ανθρώπινο γένος. Ο ιστορικός πυρήνας του μύθου αυτού σχετίζεται με το «αυτόχθονον» των Αρκάδων, που το αποδέχονται και οι επιφανέστεροι των αρχαίων Ελλήνων ιστορικών. Πέρα από κάθε αμφιβολία, η Αρκαδία υπήρξε η κιβωτός που διατήρησε αυθεντικότερα και σε μεγαλύτερη έκταση, από οπουδήποτε αλλού, τα προελληνικά και πρωτοελληνικά εκείνα στοιχεία που ανιχνεύονται στη μυθολογία και στη θρησκεία των λοιπών Ελλήνων. Η παράθεση στοιχείων που στηρίζουν ................ΕΔΩ

ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΤΗΣ ΡΩΜΕΪΚΗΣ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑΣ



Αρχίζοντας από τα ανατολικά θέματα με την σειρά που αναφέρονται από τον Κωνσταντίνο Πορφυρογέννητο και δίνοντας σύντομη περιγραφή των πληροφοριών που περιέχει η καταγραφή του.





Πρώτο θέμα ήταν το καλούμενο Ανατολικό που κατοικούνταν από πέντε έθνη:
τους Φρύγες, τους Λυκάονες, τους Ίσαυρους, τους Πάμφυλους και τους Πισίδες.

Δεύτερο το προσαγορευόμενο Αρμενιακό αν και κατοικούνταν από Καππαδόκες. Οι σημαντικότερες πόλεις στις 4 επαρχίες του θέματος έχουν ως εξής.
 Στην πρώτη επαρχία: η μητρόπολη Καισάρεια (προς τιμή τους Ιουλίου Καίσαρα η οποία ονομαζόταν πριν Μάζακα από τον Μουσώχ γενάρχη των Καππαδοκών), η Νύσσα, τα Θέρμα, το εγεποδαντός. Της δεύτερης Καππαδοκίας 8 πόλεις Τύανα, Φαυστινούπολις, Κύβιστρα, Ναζιανζός, Σάσιμα, Παρνασός, εγέδωρα, Μωκισσς κα φρούριον τ καλούμενον Κόρον. Τς δ τρίτης Καππαδοκίας, νν νομάζεται ρμενιακός, εσ πόλεις πτά· μάσεια, βωρα, Ζάλιχος, νδραπα, μινσός Νεοκαισάρεια, Σινώπη. Αναφέρει και ορισμένες παροιμίες για τους Καππαδόκες, διαβόητους για την κακοτροπία τους όπως τους χαρακτηρίζει: "τρία κάππα κάκιστα· Καππαδοκία Κρήτη Κιλικία", "Καππαδόκαι φαλοι μν εί· ζώνης δ τυχόντες, φαυλότεροι· κέρδους δ' ενεκα φαυλότατοι· ν δ' ρα δς κα τρς μεγάλης δράξωνται πήνης, δ τότε γίνονται φαυλεπιφαυλότατοι", "Καππαδόκην ποτ' χιδνα κακ δάκεν· λλ κα ατ κάτθανε γευσαμένη αματος οβόλου"................ΕΔΩ