Σελίδες

ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΦΥΛΕΣ ΚΥΝΩΝ



Όπως γράφει ο αείμνηστος αρχαιολόγος Σπύρος Μαρινάτος : “Όλοι οι πολιτισμένοι λαοί της αρχαιότητος είχον καλλιεργήσει κύνας. Οι Αιγύπτιοι συχνά μας τους παρουσιάζουν εις τα μνημεία των, εκ της κοιλάδος δε του Νείλου φαίνεται ότι κατάγονται ορισμένα είδη ευρωπαϊκών κυνών”. Συγγενείς του κυνός στην μεγάλη οικογένεια των κυνιδών είναι οι αλεπούδες, οι λύκοι και τα τσακάλια…

Από την ελληνική μυθολογία βλέπουμε ότι πολλά τέρατα είχαν την μορφή σκύλου : η Σκύλλα και η Χάρυβδις, ο Κέρβερος κ.ά. Αυτό ίσως να οφείλεται στο ότι την παλαιότατη εκείνη εποχή ο σκύλος, όντας άγριο και μη εξημερωμένο ζώο, συμπεριφέρονταν ανταγωνιστικά απέναντι στον άνθρωπο…


Με την πάροδο του χρόνου ο σκύλος εξημερώθηκε και απέκτησε ένα διαφορετικό πρόσωπο, αυτό του πιστού φύλακα, συντρόφου και φίλου. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Άργος, ο πιστός τετράποδος φίλος του Οδυσσέως, ο οποίος περιμένει να δει το αφεντικό του πριν ξεψυχήσει, όπως μας διασώζει ο Όμηρος στην Οδύσσεια.

ΕΠΊΤΟΙΧΗ ΖΩΓΡΑΦΙΚΉ ΑΠΌ ΤΗΝ ΠΟΜΠΗΪΑ ΜΕ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΠΟΥ ΠΕΡΙΕΧΕΤΑΙ ΚΑΙ ΕΝΑΣ  ΚΥΝΑΣ (ΣΚΥΛΟΣ)

Τα σκυλιά την αρχαία εποχή είχαν

ΠΕΡΙ ΙΠΠΩΝ




Σκέψεις για τη Μινωική θαλασσοκρατία




Tου Γιάννη Σακελλαράκη

Αποδεχόμενος την πρόσκληση του φίλου Mανώλη Kαρέλλη να δώσω μετά από κάποια χρόνια σιωπής μια διάλεξη στο Hράκλειο και μάλιστα εντασσόμενος σε μια ιδεατή χορωδία εκλεκτών ομιλητών, έσπευσα να ρωτήσω το θέμα που θα μου πρότεινε. H αρχαιολογία της Kρήτης, τον 20ο αιώνα, ήταν η άμεση απάντηση. Νταν ένα θέμα που μου φάνηκε βέβαια ενδιαφέρον για την ανακεφαλαίωση της αρχαιολογικής έρευνας της Kρήτης και τις όποιες προδιαγραφές του μέλλοντός της στον αρχόμενο 21ο αιώνα, αλλά και ένα θέμα λιγάκι ανιαρό. Θα σκεπτόμουν, φαίνεται, κάποια σχετικά σχοινοτενή κείμενα μερικών συναδέλφων που έχω διαβάσει ή και μακρόσυρτες εκθέσεις που έχω ακούσει σε συνέδρια, εκθέσεις μερικές φορές ανακριβείς, αφού δεν απέφυγαν τον κίνδυνο της προσωπικής εμπλοκής. Δεν υπήρχε δηλαδή η υποχρεωτική αποστασιοποίηση του συγγραφέα ή και ομιλητή από όποια δρώμενα εξιστορούσε. O προσωπικός κίνδυνος που θα διέτρεχα στον χειρισμό του θέματος που προτάθηκε θα ήταν λοιπόν σοβαρός, αφού έλαβα ενεργό μέρος στην θεωρία αλλά και την πράξη της κρητικής αρχαιολογίας στο μέγιστο τμήμα του δεύτερου μισού του 20ου αιώνα. Δεν είναι βέβαια εύκολη για τον καθένα η αποστασιοποιημένη από τα γεγονότα ακριβοδίκαιη κρίση και βέβαια ο έλεγχος των πηγών. Αμήχανος στην εξεύρεση ενός θέματος κατάλληλου για μια επίσημη ομιλία στην πόλη που θραφήκαμε πνευματικά με την Eφη, αναλογιζόμενος δηλαδή την ύπαρξή μου στα χρόνια της έρευνας που πέρασαν, σκέφθηκα να περιορίσω την ιδέα του Mανώλη Kαρέλλη στην συζήτηση ενός μόνο, αλλά κύριου θέματος της εκατονταετούς πια εν γένει μινωικής έρευνας.

 Kι αυτό δεν μπορούσε να είναι άλλο από την περιλάλητη μινωική θαλασσοκρατία. Νομίζω πως δεν χρειάζεται να υποστηρίξω την άποψη πως το θέμα της μινωικής θαλασσοκρατίας είναι κεντρικό στοιχείο της έρευνας της προϊστορικής Kρήτης. Όσο δε για τον κίνδυνο της προσωπικής εμπλοκής μου, αν δεν μπορώ να τον αποφύγω, ας τον αντιμετωπίσω τουλάχιστον κατά μέτωπο, αναφέροντας για πρώτη φορά στο Hράκλειο κάποια σημαντικά νομίζω στοιχεία των προσωπικών μας ερευνών, εντάσσοντάς τα βέβαια στην διαχρονία της έρευνας της μινωικής Kρήτης. Όπως για τόσα και τόσα θέματα της μινωικής Kρήτης, έτσι και για την μινωική θαλασσοκρατία πρώτος έβαλε την μεγάλη σφραγίδα του ο Arthur Evans. O εύλογα χρυσοστεφανωμένος από τον Δήμο Ηρακλείου σοφός ανασκαφέας της Kνωσού, έχοντας διαγνώσει την ακτινοβολία της μινωικής Kρήτης, διέβλεψε και τον τρόπο της μινωικής διείσδυσης στο Aιγαίο και την Aνατολική Mεσόγειο, που βασίστηκε βέβαια στο μινωικό ναυτικό και τους εμπορικούς σταθμούς που ιδρύθηκαν. Tα στοιχεία που είχε υπόψη του ο Evans, ότι ήταν γνωστό μέχρι το 1940, που πέθανε, ήταν λίγα φυσικά, σχετικά με τις σημερινές γνώσεις μας. Πρώτα - πρώτα ο φανταστικός πλούτος της μινωικής Kρήτης που αποκάλυψε, τόσα έργα τέχνης κατασκευασμένα από τα πιο ξενόφερτα, πολυτελή υλικά, ύστερα κάποιες απεικονίσεις σε αιγυπτιακές τοιχογραφίες μερικών ξένων που ονομάζονταν από τους Aιγύπτιους Kεφτιού και τέλος κάποια δυσαπόδεικτα μυθολογικά στοιχεία.

Tο θέμα των Kεφτιού, της φυσικής δηλαδή παρουσίας των Mινωιτών στην Aνατολική Mεσόγειο, ήταν φυσικά καίριο για την εβανσική θεωρία της μινωικής θαλασσοκρατίας και γι’ αυτό προτάσσεται στην συζήτηση. H ταύτιση των Kεφτιού με τους Mινωίτες, δεν ήταν στα χρόνια του Evans αυταπόδεικτη. Oι αιγυπτιολόγοι ήταν

Οι Μορίες Ελαίες

ΜΥΘΟΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΤΗΣ ΕΛΙΑΣ
Μετά την ανοικοδόµηση της Αθήνας, ο θεός Ποσειδώνας και η θεά Αθηνά  είχαν  λογοµαχία σχετικά  µε την  ονοµασία της πόλης. Βασιλιάς της Αθήνας ήταν ο Κέκροπας. Οι δύο αντίπαλοι ανέβηκαν στο βράχο της Ακρόπολης,  όπου ήρθαν και οι άλλοι δέκα θεοί από τον Όλυµπο για να κάνουν τον δικαστή στη διαφωνία των δύο θεών, ενώ ο Κέκροπας ορίστηκε σαν µάρτυρας. Πρώτος διαγωνίστηκε ο Ποσειδώνας  µε την τρίαινά του έδωσε ένα χτύπηµα στη γη και δηµιουργήθηκε ένα κύµα αλµυρού νερού που σχηµάτισε µια λίµνη αλµυρού νερού, την λεγόµενη Ερεχθηίδα θάλασσα.
Η λογοµαχία Αθηνάς- Ποσειδώνα για την ονοµασία της Αθήνας.
 Η Αθηνά µε την σειρά της δίνει το δώρο της, φυτεύοντας  µια ελιά πάνω στο βράχο γεµάτη καρπούς.
Αφού τελείωσε και η σειρά της Αθηνάς µε την παρουσίαση του δώρου  της,  o  ∆ίας  κήρυξε  το  τέλος  του  αγώνα  και  είπε  στουςυπόλοιπους θεούς να κρίνουν από ποιόν θεό έπρεπε να ονοµαστεί η πόλη ζητώντας και την γνώµη του Κέκροπα. Ο Κέκροπας πάνω από το βράχο κοιτώντας τριγύρω βλέπει παντού θάλασσα από αλµυρό νερό από το οποίο αποτελούνταν και το δώρο του Ποσειδώνα, το δέντρο όµως της Αθηνάς ήταν το πρώτο ελαιόδεντρο στην χώρα και αποτελούσε υπόσχεση για ευηµερία και προστασία.

Η Αθηνά προσφέρει την ελιά στους κατοίκους της Αθήνας
Έτσι, ο Κέκροπας έκρινε πως το δέντρο της Αθηνάς ήταν χρησιµότερο από εκείνο του Ποσειδώνα, και έτσι δόθηκε σε αυτή η κυριαρχία της πόλης και από αυτή πήρε και η πόλη το όνοµά της. Η ελιά της Αθηνάς ονοµαζόταν